ميرپورخاص ڇا وري “خاص” بڻبو؟ راول بنگلااڻي - Rawal Banglani

Make it reporting based
Provide photo
انبن جو شهر 

ڇا ميرپور وري “خاص” بڻبو؟

      تاريخ جي مطالعي مان خبر پوي ٿي ته هزارين سال پراڻي تهذيب ۽ تمدن رکندڙ وادي مهراڻ دنيا جي سڌريل معاشرن مان هڪ مثالي معاشرو هو . موهن جي دڙِي  جي تاريخ مان چٽو ظاهر آهي ته اڄ کان هزارين سال اڳ به سنڌ جا ماڻهون پنهنجي رهڻي ڪهڻي جي حوالي سان سڌريل ۽ شاهوڪار هئا ڇاڪاڻ ته ڦٽل شهر موهن جي دڙي جا آثار ۽ اتان هٿ آيل تاريخي شيون ٻڌائين ٿيون ته هي شهر باقاعدا منصوبه بندي تحت ويڪرن رستن ، پاڻي جي نيڪالي جي نالين ۽ ٻين زندگي جي ضرورتن سان واڳيل هڪ مثالي شهر هو .ان بعد جي تاريخ جي آئيني مان چٽو نظر اچي ٿو ته مختلف خاندانن جي دور حڪومت جهڙوڪ سما ، سومرا ، ڪلهوڙا، ٽالپر انگريزن جي دور حڪومت سميت سنڌ جا شهر توڙي واهڻ ۽ وسنديون باقاعدا منصوبه بندي تحت جوڙيل يا آباد ڪيل نظر اچن ٿيون. بلڪل اهڙي طرح تاريخي شهر ميرپورخاص جيڪو ماڻڪاڻي ٽالپرن سن 1801ع ۾ ڪي ٽي مير ٺارو خان ٽالپر مان لڏي اچي آباد ڪيو هو باقاعدا منصوبه بندي تحت آباد ڪيل هڪ مثالي شهر رهيو آهي .انب جو شهر ۽ ٿر جي ريگستاني علائقي جو گيٽ وي سڏجندڙ ۽ چٽوڙي ۽ ڪاهو جو دڙو جهڙا تاريخي ماڳ مڪان رکندڙ شهر موجوده حالتن جي حوالي سان ڏينهون ڏينهن پنهنجي موجوده ۽ تاريخي حيثيت وڃائيندي نظر اچي ٿو توڙي جو پنهنجي جعغرافيائي حيثيت ۽ معاشي خوشحالي جي حوالي سان هي شهر ماڻهن جو ڌيان پاڻ ڏانهن ڇڪائيندو رهيو آهي ۽ آس پاس جي شهرن توڙي ڳوٺن جا ماڻهو هن شهر ۾ رهائش اختيار ڪرڻ کي ترجيع ڏيندا رهيا آهن پر جيئن ته شهر جي ويڪرن رستن ۽ منصوبه بندي تحت ٺهيل پراڻيون آباديون جيئن هيرآباد ، ڀانسنگهه آباد ، ٿامس آباد، غريب آباد، کڏ پلاٽ وغيره جهڙيون ڪالونيون آبادي جي حوالي سان اڳ ۾ ئي ڳتيل هيون تنهن ڪري وڌندڙ آبادي ۽ هتي رهائش جو شوق رکندڙ ماڻهن جي تعداد کي نظر ۾ رکندي شهر جي آس پاس نئيون ڪالونيون آباد ڪرڻ جو سلسلو شروع ٿيو. جنهن جي آغاز ۾ سيٽلائيٽ ٽائون ، گلشن حيدر ، علي ٽالپر ٽائون جهڙيون ڪالونيون ضروريات زندگي جي سهوليتين ۽ باقاعده پلاننگ سان جڙيون هيون مگر هتان جي ڪاروباري ذهن رکندڙ ماڻهن هن خوبصورت شهر جي ڪشش کي پنهنجي لالچ ۾ بدلاءِ ڇڏيو ۽ ويجهي ماضي توڙي اڄ ڏينهن تائين راتو رات امير ٿيڻ وارن لالچي ماڻهن شهر جي اتر کان ڏکڻ توڙي اولهه کان اوڀر تائين ويندي ذري گهٽ جمڙائو واهه جي ڪپ تائين تڪڙيون تڪڙيون مختلف نالن سان ڪالونيون ڪٽڻ جو سلسلو شروع ڪري ڇڏيو . جن تي نظر وجهبي ته انهن ڪالونين ۾ ضروريات زندگي جون سهوليتون صرف ٽائون پلاننگ کان منظور ٿيل نظر اچن ٿيون باقي عملي طور انهن ڪالونين ۾ نه ئي تفريح 

This practical work was carried under supervision of Sir Sohail Sangi, at Department of Media and Communication Studies, University of Sindh