معاشري ۾ وڌندڙ لاشعوري : فرقان علي - Furqan Ali

This is not article, its essay
آرٽيڪل
 فرقان علي

معاشري ۾ وڌندڙ لاشعوري

اڄ جي هن نفسانفسي جي دور ۾ وڌندڙ لاشعوري تمام وڌي رهي آهي جنهن جو سبب تعليم جي گهٽتائي يا تعليم جو بلڪل هي نه هجڻ آهي، اسان تعليم صرف ان ڪري ئي حاصل ڪريون ٿا جو اسان کي سٺي نوڪري ملي، اسان جي معاشري ۾ ڪامياب ان کي سمجهيو ويندو آهي، جنهن وٽ سٺي نوڪري آهي، پر نه ائين ناهي تعليم جو هرگز اهو مقصد ناهي ته توهان کي نوڪري جو ٽڪٽ ملندو، بلڪه ان جو مقصد توهان لاشعور کان باشعور ڪرڻ آهي، توهان کي هڪ اهڙو انسان ڪري جيڪو پنهنجي زندگي جو اصل مقصد سمجهائي هر معاشري جو بنياد عورت هوندي آهي ۽ بدنصيبي اها آهي ته اسان وٽ عورت زندگي جي هر بنيادي حق کان محروم آهي، عورت جي تعليم کي عيب سمجهيو وڃي ٿو، اسان جي عزت ۽ غيرت جو عورت تي شروع ۽ عورت تي ئي ختم ٿي وڃي ٿي. ڇا عورت پيدا ئي غلامي لاءِ ٿي آهي؟، ڇا ان کي پنهنجي زندگي مرضي سان گذارڻ جو حق ناهي؟ اسان وٽ عورت کي ڪاري جي ڏوهه ۾ سسي ڌڙ کان الڳ ڪئي ويندي آهي پر ان ئي ڏوهه ۾ ملوث مرد کي ڪو سو واهه به نه لڳندو آهي، آخر ڪيستائين اسين چڱن مڙسن يا وڏيرن جي ڏنل فيصلي آڏو پنهنجو سر جهڪائي پنهنجي ڌيءَ، ماءُ، ڀيڻ جي قرباني ڏيندا رهنداسين. هڪ معاشري ۾ باشعور ماڻهو ائين آهي جيئن اونداهه ۾ ٻرندڙ ڏيئو، جيڪو پنهنجي اردگرد جي هر شئي کي روشن ڪريو ڇڏي، باشعور ٿيڻ لاءِ تعليم جيڪا اسان جو بنيادي حق، اهو اسان کي حاصل ڪرڻ ضروري آهي، جنهن کانسواءِ انسان هڪ جانور جي مثال آهي، چوندا آهن ته انسان ۽ جانور ۾ صرف اهو فرق آهي ته انسان ۾ عقل آهي، جانور به عقل ۽ اسان کي عقل تعليم سان ايندو ته تعليم کي پرائڻ جو اسان مقصد صرف معاشري ۾ سٺو انسان ٿي رهڻ جو هجي ۽ پاڻ سان جڙيل هر عورت ۽ مرد کي ان جو بنيادي حق مهيا ڪيا وڃن ته جيئن معاشري ۾ شعور جي لهر ڇائنجي وڃي، ائين چوڻ به غلط نه هوندو ته معاشري جو سڄو دارومدار تعليم سان آهي ۽ ان ۾ رهندڙ ماڻهو جي تعليم سان لاڳپو ڄاڻ ڳوٺن ۾ لاشعوري جو نظام تمام وڌي رهيو آهي، جنهن جو سبب تعليم جو نه هجڻ آهي ۽ ان جي ڪري ڪيترائي مسئلا پيدا ٿيندا آهن، هڪ ٻئي جي لاءِ برو سوچڻ، ننڍي ننڍي ڳالهين تي جهڳڙو ڪرڻ ايتري حد تائين جو ننڍي ننڍي ڳالهه تي تي لٺ ڌڪو کڻڻ عزت نفس جو مجروح ٿي وڃڻ آهي، سڀ شيون لاشعوري جو وڏو مثال اگر ائين ئي ٿيندو رهيو ته اهو وقت پري ناهي جڏهن اسين هڪ اونداهه جي دنيا ۾ هليا وينداسين، جتان نڪرڻ تمام مشڪل آهي، ان دور جي پاڇي کان بچڻ لاءِ اسان کي پنهنجي معاشري کي باشعور ڪرڻو پوندو ۽ هر ٻار ۽ اسان سان لاڳاپيل هر مرد ۽ عورت کي علم جي ٻارن جي تعليم بنيادي حق ڏنو وڃي ۽ ٻارن جي ڪم عمري ۾ پورهيو ڪرڻ تي پابندي هنئي وڃي ۽ اگر ڪو به ادارو ٻارن کان پورهيو ڪرائي ته ان کي سزا ڏني وڃي ۽ جرمانو رکيو وڃي ته جيئن ان تي مڪمل طريقي سان عمل ڪيو وڃي.

تعليم هڪ اهو زيور آهي، جيڪو هڪ غريب جي ملڪيت آهي، اها تعليم جيڪا توهان کي معاشري جو بهترين مثال بڻائي ان تعليم جو هجڻ ايندڙ نسل لاءِ تمام ضروري آهي، اسان الائي ڇو تعليم کي نوڪري سان ڀيٽ ڪندا آهيون، تعليم پرائڻ اسان جو هرگز اهو مقصد نه هجڻ کپي، بلڪه اسان جو مقصد هڪ سٺو ۽ سلجهيل انسان هجڻ کپي، جيڪو ٻين جي لاءِ سٺو سوچيندڙ ۽ آزاد خيال هجي، جنهن کي غلامي جي سوچ نه هجي. جنهن کي پنهنجي قابليت جي ڄاڻ هجي ۽ پنهنجي چوڌاري هڪ سٺو ماحول جو بنياد رکي، جنهن جوا ثر ايندڙ ٻار لاءِ باشعور ٿي رهڻ جو هجي.

اگر عورت جي عزت ۽ ان کي بنيادي حق ڏيڻ ڏوهه آهي ته ها مان ڏوهاري آهيان.